İnovasyon nedir? Kaç çeşit inovasyon var? İş dünyasının dışında inovasyon olabilir mi? İnovasyon bir icatla aynı mıdır? Ve iş dünyasında yeniliğin iyi örnekleri nelerdir? Hadi başlayalım…
İnovasyonun Mantığını Kavramak! 
İnovasyon nedir; Yararlı bir yenilik tanımı kolayca anlaşılır, basittir ve size bir şeyin yenilikçi olup olmadığını açıkça söyler. Tanımlar önemlidir; onlar olmadan etkili tartışmalar yapmak ve kavramlar inşa etmek zordur. Ve en iyi tanımlar fayda sağlar.
Kurumsal bağlamda inovasyon kelimesinden bahsederseniz, muhtemelen biraz kafanız karışacaktır. Günümüzde “İnovasyon” kelimesi, uygulaması o kadar geniş ve belirsiz olan ve çoğu zaman işe yaramaz hissettiren bir moda kelimeye dönüştü. Ancak modern ekonomide yenilik çok önemlidir. Bu nedenle inovasyon için net ve kullanışlı bir tanım bulacağız.
İnovasyon Nedir?
İnovasyonla ilgili verilerin toplanması ve kullanılması için OECD’nin uluslararası bir referans rehberi olan Oslo Kılavuzu, inovasyon kavramını şu şekilde tanımlamıştır: “(…) ünitenin öncekinden önemli ölçüde farklı olan yeni veya geliştirilmiş ürünler veya süreçler(…)”
Bu tanımda iyi kavramlar var, ancak hiçbiri netlik, fayda ve kısalık arasında doğru dengeyi bulamıyor gibi görünüyor. Muhtemelen başka bir yere bakmamız gerekiyor. İnovasyonun en anlaşılır tanımı şu şekildedir; “İnovasyon, anlamlı sorunlara yeni çözümler uygulayarak değer yaratma sürecidir.”
Farklı İnovasyon Türleri
Dört ana inovasyon türü vardır: Bunlar; organizasyonel inovasyon, süreç inovasyonu, ürün inavosyonu ve pazarlama inovasyonu. Bir 5. inovasyon türü ise Eko-inovasyondur. Eko inavasyon henüz yeni bir kavram olduğu için en son bu türden de bahsedicez. Gelin şimdi bu terimleri biraz açalım.
Organizasyonel İnovasyon
Organizasyonel inovasyon, bir şirketin iş uygulamalarının yanı sıra işyerinin düzenlenme şeklini ve dış paydaşlarla ilişkisini bir şekilde değiştirecek yeni bir örgütsel stratejinin geliştirilmesini ifade eder.
- Organizasyonel yenilik örnekleri:
- Dört günlük bir haftayı benimseyen şirketlerin haftanın sadece 4 gününü kapsayacak şekilde bir çalışma programı geliştirmesi.
- Dijitalin gücünü kullanmaya başlayan ve çalışanların ofisi atlayıp evden çalışmasını sağlayan şirketler (göreve göre)
Süreç İnovasyonu
Süreç İnovasyonu, operasyonel yöntemler, kullanılan teknikler ve ekipman veya yazılımdaki değişiklikler dahil olmak üzere yeni veya iyileştirilmiş bir üretim veya teslimat yaklaşımının uygulanmasıyla ilgilidir.
- Süreç inovasyonuna örnekler:
- SaaS (hizmet olarak yazılım) teknolojisine giriş yapan ve örneğin Talkdesk’in bulut iletişim merkezlerini kullanan firmalar, müşteri destek süreçlerinin organize edilme şeklini değiştirdi.
- Örneğin Climber Hotel’den alınan bilgileri kullanarak büyük verilere dayalı kararlar almaya karar veren oteller, karar verme yaklaşımlarında değişiklikler yaptı.
Ürün İnovasyonu
Ürün inovasyonu, yeni veya geliştirilmiş bir mal veya hizmetin tanıtılmasıdır. Bu buluşlar veya değişiklikler, teknik özelliklerin, kullanılan malzemelerin veya yazılımın iyileştirilmesi veya hatta UX (kullanıcı deneyimi) üzerinde ilerleme ile ilgili olabilir. Ancak, ürün yeniliklerinin tüm işlevleri veya performans özelliklerini iyileştirmesine gerek yoktur. Yeni bir fonksiyonun iyileştirilmesi veya eklenmesi, diğer fonksiyonların kaybı veya diğer bazı spesifikasyonların indirgenmesi ile birleştirilebilir.
Dahası, bir ürün yeniliği potansiyel kullanıcılara sunulmalıdır, ancak mutlaka satış oluşturması gerekmez. Çünkü öyle olsaydı, düşük talepli yenilikler veya örneğin ücretsiz uygulamalar gibi dijital ürünler hariç tutulacaktı. Aynı zamanda, rutin değişiklikler veya güncellemeler, yalnızca hataları düzelttikleri veya bazı dönemsel değişiklikler yaptıkları için ürün yenilikleri olarak kabul edilmez.
- Ürün inovasyonuna örnekler:
- Lego, ünlü tuğlalarının malzemelerini biyobozunur yağ bazlı plastiklere dönüştürüyor.
- Otomobil pazarına sunulan ilk elektrikli araçlar da bir ürün inevasyonudur. Aynı zamanda üerilmeye devam eden daha uzun menzilli yeni piller de bir ürün inovasyon örneği.
Pazarlama İnovasyonu
Pazarlama inovasyonu, örneğin bir ürünün tasarlanma veya paketlenme biçiminde veya hatta fiyat veya promosyonla ilgili diğer kararlarda değişiklikler üreten yeni bir pazarlama stratejisi geliştirmek anlamına gelir.
- Pazarlama inovasyonuna örnek:
- Haagen Dazs’ın yeni atık içermeyen konteyneri
Eko-inovasyon ve Sürdürülebilirlik Yaklaşımı: 5. Bir İnovasyon Türü:
Eko-inovasyon, uygulamada, üretim yöntemlerimizin çevre üzerindeki etkilerini azaltmak, doğanın çevresel baskılara karşı direncini artırmak veya doğal kaynakların daha verimli ve sorumlu bir şekilde kullanılmasını sağlamak anlamına gelir. Bu şekilde eko-inovasyonun iki farklı alanda değer yaratabileceğini söyleyebiliriz.
Birincisi, bir ürünün tüm yaşam döngüsü boyunca sürdürülebilirliği teşvik ettiği için sürdürülebilir kalkınma perspektifinden, iklim değişikliği , kaynak kıtlığı ve biyolojik çeşitlilik gibi zorlukların ele alınmasına yardımcı olur. İkincisi, bir şirketin performansını ve rekabet gücünü de artırabilir. Eko-inovasyon, yeni ve daha yeşil süreçleri, teknolojileri ve hizmetleri benimseyerek kuruluşların yeni pazarlara erişmesine, değer zinciri boyunca üretkenliği ve karlılığı artırmasına, itibarlarını güçlendirmesine veya yeni yatırımcıları çekmesine yardımcı olabilir.
- Eko-inovasyon örnekleri:
- Bir süre önce Procter ve Gambler, çamaşırlarını soğuk suyla yıkayarak elektrik faturalarından tasarruf edebileceklerini fark ettiler ve soğuk su deterjanları geliştirmeye başladılar (ürün yeniliği)
- Sürdürülebilirlik stratejisinin bir parçası olarak, IKEA filosunu elektrikli araçlara dönüştürüyor (süreç yeniliği)
- Nestle‘nin plastik pipetlere alternatif olarak yeni kağıt bazlı pipetleri (pazarlama yeniliği)
- Faaliyetlerinin sürdürülebilirliği ile ilgilenen şirketler, tedarikçilerini ve ortaklarını kanıtlamazlarsa değiştirmeye karar verdiler, aynı zamanda daha sürdürülebilir olmak için çaba sarf ediyorlar (organizasyonel inovasyon)
İnovasyon Yaratmaktan Daha Fazlasıdır: Aynı Zamanda Yıkıcı Bir Süreçtir!
Schumpeter (1934), işletmelerin nasıl yeni fırsatlar ve rekabet avantajı aradığına dair birkaç argümanı tartışmaya açtı. En ünlü argümanlarından biri “yaratıcı yıkım” kavramıyla ilgilidir. Schumpeter’in vizyonuna göre kapitalizm, sürekli değişen dinamik ve yenilikçi bir piyasa sistemidir. Bu değişikliklerin, mevcut paradigmayı (statüko) devralan ve mal, hizmet veya tamamen yeni endüstriler üretmenin yeni yollarını yaratan yeni fikirler ve süreçler nedeniyle gerçekleştiğini söylüyor. İnovasyon nedir diye sorulduğunda rahatlıkla bir yıkım sürecidir diyebilirsiniz.
Yıkım ve dengesizlik iddiaları, kapitalizmin gelişmesini ve büyümesini sağlayan şeylerdir ve genellikle kabul edilen ekonomik denge fikri değildir. Bu şekilde, Avusturyalı ekonomist bu dengesizliği “yaratıcı yıkım” olarak adlandırıyor çünkü yenilik çoğu zaman piyasada kaosa yol açar: örneğin, ürünlerin modası geçiyor, şirketler kapanıyor ve insanlar işsiz kalıyor. Yine de bunların yaşam kalitesini artıran yeni çözümlerin gün yüzüne çıkması için gerekli sonuçlar olduğuna inanıyor.
İnsanlık tarihi boyunca bu yaratıcı yıkım örneklerini izliyoruz. Petrol kullanımındaki patlamaya giden ilk endüstriyel devrimden geçtik ve bugün son derece teknolojik bir bilgi toplumuyuz. Bu inovasyon dönemleri, eski modelleri geçersiz kılar ve herkesin ve her şeyin inovasyon ihtiyacını yaratır – ve dönüşüm çok serttir.
İş açısından bakıldığında, yalnızca büyük bir stratejik vizyona sahip şirketler bir yaratıcı yıkım döneminde hayatta kalır. Bir zamanlar kendi sektörlerinde pazar lideri olan Nokia ve Kodak gibi şirketler, cep telefonu ve fotoğrafçılık sektörlerinin nasıl değişeceğini göremediler.
İnovasyon Süreci Hakkında Diğer Merak Ettiklerimiz
- İnovasyon nedir; çeşitli girdiler içeren sürekli bir öğrenme sürecidir. Pek çok etkileşim ve geri bildirim içerdiği için doğrusal veya sıralı bir süreç değildir.
- Henüz var olmayan bir ürünün prototipi veya fikri, uygulama gereksinimini karşılamadığı için genel olarak bir ürün yeniliği değildir. Bireylerin, firmaların veya diğer kuruluşların kullanımına veya kullanımına sunmanın bu koşulu, inovasyonu “icat” gibi diğer kavramlardan ayıran şeydir.
- Fikirlerin ve yenilikçi değişikliklerin ekonomik ve sosyal etkileri, ilgili yeniliklerin yayılmasına ve alımına bağlıdır.
Ünlü Yenilikçilerden Örnekler
- Steve Jobs, akıllı telefon dünyasını iPad ile geliştirmeye başladı
- Marie Curie, radyoaktivite konusunda harika araştırmalar yaptı
- Elon Musk, lüks elektrikli arabalarda büyük ilerleme kaydediyor
- Ann Kiessling, biyoloji alanında pek çok bulgu elde etti
- Nikola Tesla, elektrik enerjisi üretimi, iletimi ve uygulaması üzerinde çalıştı
- Amanda Jones, vakumlu konserve yönteminin mucidiydi.
- Thomas Edison, akkor elektrik ampulünü icat etti
- Grace Hopper, bir bilgisayar programlama dili için ilk derleyiciyi icat etti
- Leonardo DaVinci, diğer birçok şeyin yanı sıra, paraşütü icat etti
- Josephine Cochrane ilk mekanik bulaşık makinesini icat etti
- Alexander Graham Bell ilk telefonu icat etti
Pazarlama İnovasyonu Örnekleri Nelerdir? Tanım ve Örnek Çalışmalar!
