Türk kripto tarihinin muhtemelen en faydalı belki de en uzun kripto para piyasasında temel analiz konusuna hoş geldiniz. Teknik analiz üzerine birçok müfredat bulabilirsiniz ve bu bilgiler diğer borsalar üzerinde de benzer şekilde çalışır. Çünkü temel analize göre daha sistematik ve bilimsel yöntemlere dayanır. Ancak temel analiz öyle değildir. Bu yazımızda temel analize dair en temel kavramları, mantığını ve işleyişini öğreneceksiniz.
Kripto Para Piyasasında Temel Analiz Nedir?
Hızlı Erişim
Borsalardaki hisse senetlerinin bilanço açıklamalarını, finansal mali tablolarını, piyasa değerini, defter değerini ve bunun gibi birçok parametreyi incelemeyi öğrenmeniz sizin kripto para piyasasında temel analiz yapabileceğiniz anlamına gelmez. Kripto borsasında dinamikler oldukça hızlı değişiklik gösterebilir ve belli bir müfredata sahip değildir. Bu ancak tecrübeye dayalı olarak sezgisel yetenekler ile açıklanabilir.
Basitçe Google araması yaparak kripto piyasası hakkında temel analiz eğitimlerinin satıldığı siteler veya akademi kuruluşlarına kolayca ulaşabilirsiniz. Ancak incelediğinizde size aslında para yatırma ve çekme dışında fazla bir şey sunmadığını anlamanız uzun sürmeyecektir. Bu anlamda elimizden geldiğince tüm bildiklerimizi olabildiğince detaylı bir şekilde açıklamaya çalışacağız.
Kripto Piyasasında Temel Analiz
kripto para piyasasında temel analiz bir enstrümanın gerçek değerini tespit etmek ve gelecekte fiyatına etki edecek faktörleri belirleme yöntemidir. Bir proje araştırılırken projenin ilk duyurulduğu tarihten itibaren listelenmeye kadar yaptıkları anlaşmalar, sosyal medya hesaplarının büyüme süreci, aldıkları yatırımlar, marketing stratejileri, listelenmeden sonra pre-sale dump dediğimiz ön satış yatırımcılarının kar satışları ve vesting periyotları incelenir.
Peki bu incelemeler nasıl yapılır, dikkat edilmesi gerekenler nelerdir? İlk önce yapılması gereken incelemeye başlamadan yol haritasını oluşturmak olmalıdır. Bu yol haritamızdaki basamakların hepsine tek tek ayrı ayrı değineceğiz ama önce bu basamakları sıralayalım.
1- Projenin işlevi: Temel amacı, kategorisi ve problem çözme kapasitesi. 2- Piyasa Trendiyle Uyumu: Güncel piyasadaki trend ile ilişkisi 3- Tokenomisi: seed, private, stratejik satış fiyatları, toplam arz, initial mcap, potansiyel mcap 4- Sosyal medya hesapları
5- Token Dağılım Tablosu: satış basamakları, takım, ekosistem dağılım oranlarının karşılaştırılması. 6- Token Dağıtım Takvimi: Ön satıştan alanlara dağıtım periyodu 7- Takımı: Kurucu ve çalışanların uygunluğunun incelenmesi 8- Yatırımcı ve Partnerler
1- Projenin İşlevi ve Kategorisinin Belirlenmesi:
Yapmamız gereken ilk adım inceleyeceğimiz projeyle ilgili tüm dökümanlarını temin etmek olmalıdır. Ardından işlevinin anlatıldığı kısmı okuyup kategorisini belirlemeliyiz. Ben aklıma ilk gelen bazı kategorileri sıralayacağım.
Layer 1:
İlk katman blok zincir ölçekleme çözümü anlamına gelir. Örn: $eth, $sol, $mina, $dot Konu Layer 1’e geldiğinde kesinlikle Blokchain Trilemmasına değinmem gerekiyor. Trilemma imkansız üçgen anlamına gelir. (Aşağıdaki tabloda TPS işlem/saniye (hızı) ifade eder.)
Blokchain Trilleması ise ölçeklenebilirlik, güvenlik ve merkeziyetsizliğin aynı anda gerçekleşmesinin imkansız olduğunu ifade eder. Bir blok zincir eğer çok hızlıysa ($sol) aynı anda güvenli olmak için merkeziyetsizlikten uzaklaşmak zorundadır.
Ethereum ise merkeziyetsiz ve güvenli olmasının karşılığında Uniswap sonrası iyice ayyuka çıkan ölçeklendirme sorunuyla yıllardır mücadele ediyor ama maalesef henüz ciddi bir yol alamadı. BSC ise merkeziyetsiz sayılmaz çünkü sayılı Node lar ile idare ediliyor.
Ethereum’un bünyesindeki Defi projelerinin bir kısmı Polygon ağına taşındı ama bu sefer de Polygon ağı yavaşlamaya başladı. Ethereum ağı yeteri kadar rahatlamadı.
Layer 2:
İkinci katman ölçekleme çözümü anlamına gelir. Yine Ethereum’un ölçeklenme sorununu yan zincirlerle veya farklı yöntemlerle çözmeye çalışan projeleri ifade eder. Ölçeklenmeden kasıt işlem hızı ve ücretlerinin düşürülmesidir. $matic bağlı yan zincir gibi çalışır.
Defi:
Merkeziyetsiz finans demektir. $aave, $maker, $comp, $cfg, $oxy gibi projeler örnek gösterilebilir. Defi projeleri aslında çok kapsayıcıdır ve Dex projeleri de Defi’dir fakat ben yine de belirgin olarak farklı başlıkta ayırmak istedim.
Oracle:
Blockzincire dışarıdan veri akışını sağlayan 3 üncü parti hizmetlerdir. En yaygın kullanılanı Chainlink’tir. $link Diğerleri: $band, $trb, vb.. Son zamanlarda eski ilgiyi topladıklarını söylemek biraz zor
Altyapı:
Veri sağlayıcılar; The Graph ve Covalent ilk aklıma gelenlerden. Tüm data kullanan platformlara Validatörler sayesinde veri akışını sağlar.
Dapp:
Merkeziyetsiz uygulamalar
Nft:
Eşleniksiz öğeleri temsil eder
Launchpad:
Public ve öncesi satış platformları
Gaming / P2E:
Oyun projeleri ve oynarken kazanç sağlananları ifade eder. Sene başındaki ilgisinin kısmen azaldığını söyleyebiliriz.
Cex token:
Borsalarda indirim veya işlem ücretleri için kullanılan tokenlardır. $bnb, $kcs, vb..
Metaverse:
Market kondisyonu sebebiyle etkisi azaldı ama asıl dalga bana göre henüz başlamadı. Öncüsü Bloktopia $blok oldu. Yine hala bir şekilde kazandırmaya devam ediyor.
Meme Token:
İşlevsiz sadece alınıp satılabilen token yada coindir. Uuzak durulması gereken tokenlerdir. Sahiplerine para kazandırabilir ancak bir anda dump yiyerek ciddi zararlara sokabilir. Meme tokenlerin fiyat haraketleri balinalar tarafından belirlenir. Ciddi miktarlarda ellerinde meme token bulunduran balinalar anlık alım ve satımlarla size ya çok para kazandırır yada çok para kaybettirir. O yüzden bu tarz tokenlerden uzak durmak her zaman faydalıdır.
Projenin işlevini incelerken eğer oyun veya nft değilse mümkün olduğunca bir soruna çözüm getirmiş olmasına veya rakiplerinden teknolojik açısından ileride olmasına dikkat edin. Oyun projelerinde kullanıcı sayısı ve oyunun aktif olması önemli etkenlerdendir.
Bu şekilde 1. bölümün sonuna gelmiş olalım. 2. bölüm’de Piyasa trendi ve tokenomiyle kaldığımız yerden devam edeceğiz.
tıkla>>> Kripto Para Piyasasında Temel Analiz Nasıl Yapılır? **2. Bölüm