Türk kripto tarihinin muhtemelen en faydalı ve belki de en uzun floodunun 2. Bölümüne hoş geldiniz. Kripto Para Piyasasında Temel Analiz 1. bölüm başlıklı geçen bölümde bildiğiniz gibi uzun sayılabilecek bir giriş yaptık ve devamında öncelikle projenin işlevini tespit ederek kategorik sınıflandırma yapmamız gerektiğini anlattık. Şimdi bu konuya biraz ekleme yapalım ve kaldığımz yerden devam edelim.

Kripto Para Piyasasında Temel Analiz 2. Bölüm

En son kaldığımız yerde, Projenin İşlevi ve Kategorisinin Belirlenmesi, havada kalan detaylar olduğunu düşündüğüm için ilk maddeye bazı eklemeler yaparak başlamak istiyorum. Projenin işlevine bakarken daha önce bu proje düşünülmüş mü? Rakipleri varsa teknolojik olarak ileride mi? Eksikleri var mı? şeklinde kontrol etmemiz gerekiyor.

Bu tecrübeye sahip olmak biraz fazla teknik döküman karıştırmaktan geçiyor ve herkesin bu kadar vakti olmadığını düşündüğüm için size bazı örnekler kullanarak açıklamak istiyorum. Vereceğim örnekleri lütfen temsili olarak algılamayın hiçbir projeyi hedef almayacağım.

Dünyanın en küçük dosya boyutlu blokchain projesini geliştirdiniz ve zincirin tamamı yerine bir kanıt dosyası ile tüm verilere sahip olacaksınız. Bu bir problem çözümüdür doğru fakat dosya boyutu kaç kişi için problem? Yavaş veya pahalı olduktan sonra bir önemi var mı?

Business odaklı bir blokchain projesi olduğunu öğrendiniz diyelim. Ekip ve yatırımcılar kusursuz olsun. Rakibi ise daha önce ortaya çıkmış, Microsoft, Coca Cola, E&Y ve sayısız dev şirket ile anlaşmış ve neredeyse boş alan bırakmamış olsun.  Sunduğu çözüm açısından geçerli sayılabilir fakat sundukları yeniliği az enerji tüketimi olarak lanse etseler ne düşünürdünüz? Sizce rekabet için yeterli olur mu?

Uniswap fee ücretlerinin yüksekliği sebebiyle emir toplayıcı bir proje geliştirdiniz diyelim. Düşünceniz şu olsun; 1-2 dk boyunca kendi ara yüzünüzde 100 adet swap emrini toplayıp kendi içinde eşleştireceksiniz. Artan veya eksik kısmı ise Uniswaptan tek emirle tamamlayacaksınız. Eğer 100 işlem için tek swap yapacaksanız, Uniswap fee ücretini 100 kat ucuzlatmış oldunuz tebrikler. Diğer taraftan ise 1-2 dk boyunca listelenme gibi volatile durumlarda herkesin swap için girdiği fiyatlar çok değişken olacağı ve slippage oranları arasında uçurum olacağı için herkesi ortak noktada buluşturmak mümkün mü?

Şimdilik bu 3 örnek muhtemelen projeleri işlev ve amaçları açısından incelemeniz için yeterli örnek teşkil edecektir. Kalan kısımda trend projelerin piyasayı nasıl şekillendirdiğini Kripto Para Piyasasında Temel Analiz konusu üzerinden faydalanarak anlatmaya çalışacağım.

Piyasa Trendiyle Uyumu

Güncel piyasadaki trend ile ilişkisi: Filmin sonuna yetişenler veya piyasaya yeni merak sarmış kişiler için hızlıca özet olarak geçeceğim ama aklıma gelmeyen veya atladığım yerler olabileceğini unutmayın, genel hatlarıyla anlamaya çalışın.

Üzülerek söylüyorum ki kripto piyasasında olan biten her şeyin faili fiyat değişimleridir. İstediği kadar yenilikçi, geleceği şekillendirmeye odaklı ve teknolojiye önem vermiş olsun, eğer bir proje fiyat olarak uzun süre baskılanıyorsa malum kitlenin ilgisini çekmez.

2016’da Başlayan ICO Çılgınlığı

Benim gözümde hikayenin başlangıcı olan 2016-2017 döneminde ICO çılgınlığının ve beraberinde getirdiği Ethereum yükselişinin elbette bir bağlantısı var. ICO yöntemiyle para toplayan projelerin çoğu $eth ağını kullandığı için yatırımlar da $eth olarak kabul ediliyordu.

Bu da $eth nin fiyatının hızla yükselmesini sağladı. 1 yıl içinde 8$ dan 800$’a fırlayarak $neo, $icx, $qtum gibi diğer Layer 1 projelerinin de önünü açtı. Toplanan $eth ler projelerin finansmanı için kullanılması ve piyasa şartları sebebiyle 1400$ dan 80$’a kadar düştü.

ICO’dan sonra IEO Çılgınlığı Başladı!

2019 yılına geldiğimizde IEO (ilk borsa teklifi) furyası ile karşılaştık. Özellikle Binance’in kendi bünyesinde çıkarttığı IEO ların yüksek kazanç sağlaması sonucu dikkatler buraya çevrildi. Matic, Elrond, Band gibi başarılı projeler 1 günde x10, x20 kazandırdı. $bnb ise 4$’dan 40$’a yükseldi.

Sahne Artık Defilerin!

2020 senesi ise tam bir Defi sezonu oldu. O büyük sezonun kıvılcımını yakan ise Chainlink $link’ di. 1,70$’dan soluksuz 20$’a kadar yükselerek hem kendisi gibi diğer oracle lerin önünü açtı hem de isminde defi geçen her projenin yükselmesinde pay sahibi oldu.

Bir dönem Polkadot $dot projeleri yükselirken, bir dönem Uniswap’ta listelenen ne varsa kazandırdı. Uniswap’ın yükselmesi ise Sushiswap’ın doğmasını sağladı. Devamında ise yield farming modasını izledik. Son günlerinde ise nft projeleri sahneye çıktı.

Bunlar planlı bir şeklinde olmadı, o an piyasa buna karar verdi. İnsanlar yükselişte olanlara yönelme eğilimindedir ve yükseliş beraberinde yükseliş getirir ta ki; doygunluğa ulaşıncaya kadar. Doygunluk da bir kronometre ile belirlenmez, bunu farkında olmadan biz yaparız.

Meme Tokenler Yükselişte!

2021 senesi $btc rallisiyle başlamış olsa da Elon Musk ve onun Dodge coini piyasaya damgasını vurdu. Dodge coin ise arkasından Shiba Inu’nun $shib yükselmesini sağladı ve tabi diğer işe yaramaz meme coinlerin de…

NFT ve Launchpadler Para Kazandırıyor!

$Rari ile birlikte bir süre nft marketler türese de büyük patlama Polkastarter sayesinde Launchpadler’de oldu ve hala da etkisinin devam ettiğini görebiliyoruz. Ethereum ağı bu dönemde oyun dışı kaldığı için BSC ağı ve Pancakeswap pastadan yüklü pay kapabildi.

Gaming Projeleri Tüm Dünyayı Sardı!

Seneye damga vuranlardan birisi de kuşkusuz Solana $sol ekosistemi oldu. Yakın dönemde ise Axie Infinity $axs (geçen sezon hariç) 3$ seviyelerinden 160$ seviyelerine geldi. Gaming ve P2E projelerinde büyük patlama yaşandı ve herkes yeni $axs bulma arayışına girdi.

Metaverse Artık Durdurulamaz!

Oyun projelerindeki yükseliş devam ederken Bloktopia’nın ($blok) muazzam performansı ve Kurumsal şirketlerin art arda yaptıkları Metaverse paylaşımları sonrası kendimizi bu trendin içinde bulduk ve bir süre daha devam edecek gibi görünüyor.

Eğer içinde bulunduğunuz trendin farkına varmayıp cüzdanınızdaki coinlere aşık olmaya devam ederseniz koca bir yükseliş sezonunu yerinizde sayarak geçirmek durumunda kalabilirsiniz.

İncelediğiniz proje eğer piyasa trendiyle uyumluysa ona artık farklı bir gözle bakacağınıza adım gibi eminim. Bundan sonraki (Part 3) yazımızın konusu Tokenomi olacak. Herkese bol kazançlar, sevgiyle kalın.